มาทำก้อนโมลาส-ยูเรีย-แร่ธาตุ ใช้เองกันเถอะ
การเลี้ยงโค กระบือ แพะ แกะมักประสบปัญหาขาดแคลนพืชอาหารหยาบคุณภาพดี ซึ่งจะทำให้เกิดปัญหาน้ำหนักลด น้ำหนักลูกคลอดต่ำ ความต้านทานโรคลด ประสิทธิภาพการให้เนื้อนมลดลง จึงมีความต้องการที่จะหาแหล่งอาหารเสริมที่เน้นการให้พลังงาน โปรตีน แร่ธาตุ
โมลาสและยูเรียเป็นวัตถุดิบที่ให้พลังงานและไนโตรเจน เมื่อในสภาพธรรมชาติขาดความสมบูรณ์อย่างรุนแรง สารผสมโมลาส-ยูเรียจะสามารถนำมาป้อนให้ได้ถึง 2 กก.ต่อวัน เพื่อช่วยรักษาระดับโปรตีนและพลังงาน
การนำโมลาส-ยูเรียมาผลิตเป็นก้อนอาหารเสริมจะทำให้ลดการเป็นพิษของยูเรียซึ่งสัตว์จะกินได้ทีละน้อย และการที่เกษตรกรสามารถเรียนรู้และผลิตได้เองในครัวเรือนจะมีต้นทุนราคาถูก สามารถนำมาใช้ได้ง่าย เหมาะสมสำหรับเกษตรกรรายย่อยจะนำมาใช้ในช่วงที่อาหารขาดแคลน
ส่วนผสม มีหลายสูตรมากมาย แต่จะคล้ายคลึงกัน โดยทั่วไปให้กวนส่วนผสมแห้งเข้ากับรำข้าว แล้วกวนส่วนผสมที่ต้องละลายน้ำเข้าด้วยกัน แล้วจึงนำมาผสมทั้งหมด เช่น เอาซีเมนต์ผสมน้ำก่อน แร่ธาตุผสมรำข้าว แล้วผสมเข้าด้วยกันตามลำดับดังนี้ 1) โมลาส, ยูเรีย, เกลือแกง, และผสมเข้ากับ 2) สารละลายซีเมนต์ แล้วผสมเข้ากับ 3) ส่วนผสม แร่ธาตุ, รำข้าว กวนจนเข้าเป็นเนื้อเดียวกัน
เทลงพิมพ์ เทส่วนผสมลงแบบพิมพ์ ซึ่งอาจเป็นกล่อง, ท่อ, ถัง ซึ่งบุด้วยพลาสติกบางเพื่อให้ง่ายต่อการแกะออก
ตากแห้ง ผึ่งลมในร่ม หรือ ตากแดด ให้แห้งโดยอย่าให้โดนฝน ใช้เวลาประมาณ 2-3 วัน
1.เตรียมอุปกรณ์ และชั่งส่วนผสม
2.ใส่ยูเรีย เกลือ ลงในถังกวน เติมน้ำเล็กน้อย กวนให้ละลาย
3.เติมกากน้ำตาล กวนให้เป็นเนื้อเดียวกัน
4.โรย ผงแร่ธาตุรวม, ผงไตรแคลเซียมฟอสเฟต กวนให้เป็นเนื้อเดียวกัน อย่าให้จับตัวเป็นก้อน
ขั้นตอนต่อไปนี้ให้ทำด้วยความรวดเร็วห้ามหยุด
5.โรยผงซีเมนต์ โรยไปกวนไป อย่าให้จับเป็นก้อน
6.โรยผงรำละเอียด โรยไป กวนไป จนเข้ากันดี
7.เมื่อส่วนผสมเหนียวจนใช้จอบกวนไม่ได้ ให้ช่วยกันใช้มือปั้น นวด จนไม่มีลักษณะเป็นผงรำสีขาว ส่วนผสมที่ดีจะต้องเป็นเนื้อเดียวกันสม่ำเสมอ
8.รองแบบพิมพ์ต่าง ๆ ด้วยแผ่นปลาสติก
9.อัดส่วนผสมลงไปในแบบ ให้กดอัดให้แน่นจนเต็ม
10.แกะออกจากแบบ แล้วแกะพลาสติกออก
11.ผึ่งลมทิ้งไว้สัก 2-3 วัน
***ส่วนผสมที่ดีจะต้องสม่ำเสมอเป็นเนื้อเดียวกัน ,
1) ภาพซ้าย รำไม่แทรกเข้าเป็นเนื้อเดียวกัน อยู่เพียงผิวนอก,
2) ภาพกลาง รำแทรกเข้าบางส่วน,
3) รำข้าวแทรกอย่างสม่ำเสมอตลอดทั่วทั้งก้อน
ส่วนผสมสูตรต่าง ๆ
| ส่วนประกอบ | สูตรทั่วไป ใน 100 ส่วน |
สูตรแพะแกะ ใน 100 ส่วน |
สูตรโค ใน100 ส่วน |
สูตรโคนม ใน 100 ส่วน |
สูตรแพะ ใน100 ส่วน |
สูตรโค ใน100 ส่วน |
| FAO | Onwuka C.F. | NFDP | Rafiq et al., | Jian-Xin Liu et al., | Avilla H.F. | |
| โมลาส | 45 | 40 | 36 | 48 | – | 40 |
| ยูเรีย | 10 | 15 | 10 | 7 | 10 | 8 |
| ซีเมนต์ | 10 | 15 | 8 | – | 15 | 9 |
| รำข้าว | 30 | 24.5 | 38 | 29 | – | 37.3 |
| เกลือแกง | 5 | 5 | 1.9 | 5 | 65 | 5 |
| กำมะถัน | – | 0.5 | – | – | – | – |
| แร่ธาตุ | – | – | 0.1 | 5 | – | 0.2 |
| ไดแคลเซียม | – | – | 2 | – | – | 0.5 |
| พรีมิกซ์ | – | – | – | – | 10 | – |
| ปูนขาว | – | – | – | 6 | – | – |
| Fenbendazole | – | – | – | – | – | – |
| น้ำ | 4 | 20 | 4 | ... | ... | ... |
อ่านเพิ่มเติม
1. เพ็ญศรี ศรประสิทธ์. การทดสอบการเสริม Urea Molasses Multinutrient Block (UMMB) แก่โครีดนมในฟาร์มเกษตรกร.
[pdf]
2. Frequently asked questions on Urea-Molasses-Multinutrient Blocks Technology (UMMB) [pdf]
3. Feeding Urea-Molasses Multinutrient Blocks (UMMB): report from studies in Asia [pdf]
4. Urea-Molasses Multinutrient Blocks (UMMB): A strategic feed supplement [pdf]
5. Development and field evaluation of animal feed supplementation packages [pdf].